Misal Bir İstanbullu Mektubu ve Nezaketi

Sıhhiye Dâiresi, 4 Şubat 1329

Muhterem Oğlum!…

Mektubunuzu iki gün oldu alalı!… Size ne hizmet edebileceğimi düşündüm.
Katiyyen emniyet ve îti-mat hâsıl ettim ki ilme, felsefeye ve alelıtlak öğrenmeye büyük bir şevk ve muhabbetiniz vardır. Bu şevk bir alâmet-i hayr ve beşâret-i muvaffakiyettir.

Binâenaleyh size her şeyden evvel bâzı vasiyetlerim var; onu arzedeyim.

Evvelâ behemehal Fransızca, İngilizce, Almanca’dan birini lâyı-kıyla öğrenmeye çalışınız. Bu üç medenî lisandan hangisi olursa olsun. Zîra lisan bilinmezse, bugün bir Türk için, büyük bir mahrû-miyet-i irfan muhakkaktır.

Sâniyen behemahal ulûm ve fünûn-u tabiiyye derslerine dikkat ve merak ediniz. Hâdisat-ı tabîiyye hakkında bir nazar-ı sahih sâhibi olmak felsefe içün birinci şarttır.

Kitap ve usûl tavsiyesi içün şimdiki halde ne söylesem tahmînî olabilecektir. Size tavsiye edebileceğim kitap çok. Yalnız derece-i iktidârınızı ve hadd-i tahsîlinizi bilmeliyim ki tavsiyem müfid olsun.

Bir kerre gelip beni görürseniz memnun olurum; o vakit anlaşı-rız; ve size kitap da tavsiye ederim usûl de gösteririm.

Felsefeye olan meyl-i muhabbetinizi tebrik ederim efendim.

Ben hemen her gün karantina idâresinde kendi husûsî odamda bulunuyorum. Cuma, pazar ve salı müstesnâ!… Alafranga birde önümüzdeki perşembe günü gelirseniz Dârülfünûn’a ikide gitmeye mecbûrum. Sizinle berâber çıkarız.

Rızâ Tevfik

22.01.2013
El fakiru’l hakir